Heden, anno 2010

Deze laan is een zijstraat van de Arnhemsestraatweg en loopt tot aan de Schonenbergsingel.

Daar waar de Waldeck Pyrmontlaan uitmondt in de Schonenbergsingel staat een grote kastanjeboom. In de Waldeck Pyrmontlaan staan bomen; acacia’s. Ook in de Schonenbergsingel en Dillenburglaan staan deze bomen, ze horen bij de wijk.

Op de hoek van de Waldeck Pyrmontlaan en de Arnhemsestraatweg bevindt zich een vrijstaand huis met nummer 2. Hiernaast staat de kerk van de Bijbel Babtisten Gemeente. Dan staan er twee royale twee onder één kap woningen en een semibungalow. Hiernaast staat een vrijstaand huis met nummer 20. Huisnummer 18 ontbreekt. Op de punt met de Schonenbergsingel staan een drietal ‘landhuisjes’ met een plat dak. Steken we de weg over dan staat hier een gloednieuw huis (nummer 7), gebouwd op een perceel grond dat hoorde bij de witte semibungalow op de hoek van de Waldeck Pyrmontlaan en de Dillenburglaan. Richting het zuiden staan nog een aantal herenhuizen. Naast het laatste herenhuis is een open ruimte, ontstaan door een afgebroken villa. Het is onduidelijk of hier nog gebouwd gaat worden.

Huidige nijverheid

Op nummer 5 is een praktijk voor Homeopathie gevestigd.

Verleden

De Waldeck Pyrmontlaan was één van de lanen van voormalig villapark ‘Ma Retraite’. De Maatschappij tot Exploitatie van Bouwterreinen te Velp, waar de heer W. Honig directeur van was, wilde hier een villapark bouwen vergelijkbaar met Overbeek. De structuur van de straten is in deze periode ontstaan. De straatnaam Waldeck Pyrmont dateert van 1918, toen de wegen eigendom werd van de gemeente Rheden.

De naam Waldeck Pyrmont vinden we terug in de familienaam van een Duits vorstengeslacht, waaruit koningin Emma stamde. Adelheid Emma Wilhelmina Theresia (Arolsen, 2 augustus 1858-Den Haag, 20 maart 1934), Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Waldeck-Pyrmont, was de echtgenote van koning Willem III en koningin-regentes der Nederlanden van 1890 tot 1898. Als regentes nam zij het koninklijk gezag waar; eerst enkele dagen voor de dood van haar echtgenoot en de daarop volgende jaren voor haar minderjarige dochter Wilhelmina, de Koningin.

Op de kaart is het huis te zien welke op de punt van de Waldeck Pyrmontlaan en de Dillenburglaan gestaan heeft. Het heette ‘Mezzo Monte’ en is in de oorlog verwoest. Op de foto staat: ‘VELP - Park ‘Ma Retraite’. De ansichtkaart is privébezit.

Bijzonderheden

Villa Flora

Op nummer 1 stond Villa Flora. Het pand werd omstreeks 1905 gebouwd. Voordat de heer en mevrouw Bakker hier een bejaardentehuis runden heeft het pand twee jaar leeggestaan. Hiervoor was het een rusthuis. Het huis is in 2004 gesloopt.

Zonneheuvel

De huidige nummers 3 en 5 waren vroeger één pand. Na de oorlog zijn het twee woningen geworden. Op de voorgevel van het huis staat nog altijd met blauwe letters de naam van het vroegere pension: ‘ZONNEHEUVEL’. Op nummer 5 is het administratiekantoor Bleumink en Dales gevestigd geweest.

Ontmoetingscentrum 'De Schoonenberg'

In de jaren '60 en '70 is Velp door de Hervormde gemeente in 4 gedeelten verdeeld: Wijk 1 'Oude Jan', wijk 2 'Poort'. Wijk 3 'Dillenburg' en wijk 4 'Overbeek'. De Dillenburgwijk is het noordwestelijke deel van de Hervormde gemeente. In de vijftiger jaren ontstaat hier de wens ook kerkdiensten te houden, en daarmee wordt begonnen in de Dillenburgschool. Rond deze diensten manifesteert zich een groeiende gemeenschap.

Op 15 januari 1971 koopt de Hervormde Gemeente daarom een bouwterrein F2170 van 23,65 are aan de Waldeck Pyrmontlaan nr. 4 voor f100.000,- van de Waterleiding Maatschappij Gelderland.
Dit is het terrein waar het landhuis van de buitenplaats Schoonenberg heeft gestaan.
De bouw van een ontmoetingscentrum wordt gegund aan Hertogs Bouwbedrijf te Velp. Het wordt gebouwd naar voorbeeld van het Centrum de Ark van de architect A. ter Stege in Hoogeveen. Op 19 juni legt mevr. G.P. van der Flier – Goedhart "de eerste steen" van het gebouw. Zij is de weduwe van Ds. A. van der Flier die in 1958 begonnen was met kerkdiensten in de Dillenburgschool, en de promotor was van het opzetten van een ontmoetingscentrum in dit deel van Velp. Zij woonden op de Schonenbergsingel, nu nummer 6.

De avondmaaltafel en de kansel zijn door de aannemer gemaakt naar ontwerpen van de architect J.A. Peters uit Den Helder. Het hardstenen doopvont is afkomstig uit de Nieuwe Kerk van Den Helder.
Op 18 december 1971 wordt het centrum overgedragen aan de kerkgemeente, en wordt de wijdingsdienst gehouden. Ds. R. Dijkstra is de voorganger. De heer Schimmel van de Enkweg is de koster.
Het centrum van het wijkwerk wordt nu gevonden in het Ontmoetingscentrum 'De Schoonenberg', al is het niet alleen voor deze wijk bestemd. De ruimte is ook te huur voor derden die deze praktische en sfeervolle ruimte voor bijeenkomsten, recepties kunnen huren. Zo wordt daar op 16 juni 1998 de oprichtingsvergadering gehouden van de Belangen Vereniging Daalhuizen-Velp.
In 1972 wordt aan de Dillenburglaan 2A een pastorie gebouwd, waar Ds. Dijkstra gaat wonen en later wordt opgevolgd door Ds. Krijger (1980-1982) en Ds. Tigchelaar.
Op 1 maart 1973 wordt Peter van Drunen organist en cantor van de kerk.
Mevrouw Schenk vertelt (2012): 'Mijn man Reint Schenk zong in het kerkkoor van de Hervormde Kerk. Vlak voor hij stierf werd juist zijn 55 jarig lidmaatschap gevierd. Ondanks zijn drukke leven, hij had een lijstenmakerij aan de Jan Luijkenlaan, deed hij veel vrijwilligers werk voor de kerk. Omdat hij een busje had voor zijn werk werd hij regelmatig gevraagd voor het vervoer van spullen.'

In 1979 wordt de Liberaal Joodse Gemeente Arnhem medegebruiker van het centrum. Edward van Voolen is de rabbijn. De Gemeente bestaat uit ca 60 gezinseenheden met rond de 125 personen. Iedere veertien dagen wordt er een dienst gehouden. De kerkzaal wordt dan aangepast aan de Joodse gebruiken.
Als in 2000 het centrum verkocht wordt, wordt de huur opgezegd, en moet de Liberaal Joodse Gemeente op zoek naar een nieuw onderkomen. Eerst in De Steeg en later in de gerestaureerde Sjoel in Dieren.

Het ontmoetingscentrum komt dan in gebruik bij de Bijbel Baptisten Gemeente Arnhem/Velp, als Het Fundament, met voorganger H. Spoelstra. 

De informatie is afkomstig uit het programmaboekje van de opening van het ontmoetingscentrum (GA 1515 ADC 6584), de parochiegids uit 1973 en het boek van Peter G. Hein, Geschiedenis van de Liberaal Joodse Gemeente Arnhem.

Huizen 10 en 12

De foto toont de huizen aan de Waldeck Pyrmontlaan 10 en 12 in 1929. Deze huizen zijn ontworpen door architect Heineman. De foto is privébezit.

Tweede Wereldoorlog

Hervormd predikant ds. A. Oskamp woont met echtgenote en twee zonen in villa Zonneheuvel op Waldeck Pyrmontlaan 3. Wegens verzetsactiviteiten wordt hij op 7 januari 1944 opgepakt. Na gevangenissen en strafkampen wordt hij uiteindelijk, na een rechtszitting in Duitsland, vrijgelaten. In januari 1945 komt hij weer thuis.

De huidige bewoonster aan de Waldeck Pyrmontlaan 3, mevrouw Tiemstra (2014) vertelt:
'Toen we hier net woonden werd er op een keer aangebeld door een vrouw, ze vroeg of ze nog een keer de kelder mocht zien waar zij met dertien mensen in zaten. Op een goed moment zagen zij boven aan de trap een paar laarzen verschijnen. Het waren de laarzen van een Canadees. Velp was bevrijd. Ik vind het zo jammer dat ik niet de naam van die mevrouw heb gevraagd. Natuurlijk heb ik haar de kelder laten zien.'

Op Waldeck Pyrmontlaan 20 wonen in 1944 de zenuwarts dr.A.J.W. Kaas, zijn (zwangere) echtgenote dr. M. Kaas-Alberda en hun dochtertje Marianne. Een joodse meisje, Rietje, is bij hen ondergedoken, maar wordt beschouwd als 'een nichtje'. Dr. Kaas wordt begin januari 1944 'wegens verzetsactiviteiten' opgepakt. Hij overleeft, geestelijk en lichamelijk gebroken, kamp Buchenwald. Mevrouw Kaas – ook actief in het Velpse verzet – duikt meteen onder bij vrienden in Arnhem, krijgt daar haar baby en vlucht met beide kinderen via Velp naar Wilp, bij Deventer, waar ze de oorlog overleven. Bij terugkomst blijkt hun huis door de Duitsers leeggehaald te zijn.

Beide verhalen zijn te lezen in het boek van Gety Hengeveld 'Verborgen in Velp, 1940-1945, Nooit vertelde verhalen over moed, verzet en onderduikers' en uitgegeven wordt door Stichting Velp voor Oranje. Het is te koop bij boekhandel Jansen & de Feijter.