Heden, anno 2010

Dit is één van de vele zijstraatjes van de Rozendaalselaan, de straat loopt tot aan de Enkweg.
In de straat liggen nieuwe klinkers. Er zijn enkele parkeerstroken aangebracht. De noordkant van de straat wordt bijna geheel in beslag genomen door de school, Openbare Basis School ‘Daalhuizen’ en de gymzaal. Naast de gymzaal staat een gebouw waar de kleedkamers zijn, hierboven is een woonruimte, nummer 2. Vervolgens staan er een aantal garages, deze horen bij het nieuwe appartementengebouw aan de Rozendaalselaan. Aan de zuidkant van de straat staan vanaf de Enkweg, eerst een aantal hoge herenhuizen, dan twee wat lagere twee onder één kap woningen en vervolgens een blok van drie woningen. Op de hoek met de Rozendaalselaan staat nog een hoog herenhuis.

Verleden

Aanbouw O.B.S. Daalhuizen

Het straatbeeld van de Jan Luykenlaan is in 1990 erg veranderd door de aanbouw van de O.B.S. Daalhuizen. Zie foto. De huizen aan de zuidzijde van de laan zijn nagenoeg onveranderd gebleven. Tot 1921 heette de Jan Luykenlaan de Lindenlaan. Hierna werd het korte tijd de Huygenslaan genoemd. De gemeente kocht de Huygenslaan van Alsche (Rozendaalselaan 61) voor 1045 gulden. In 1927 werd de naam gewijzigd in Jan Luykenlaan. Jan Luyken, Johannes Luyken, was een dichter, schilder en etser uit de 17e eeuw. Hij werd geboren in Amsterdam op 16 april 1649 en is daar op 5 april 1712 gestorven. Hij maakte etsen om in zijn levensonderhoud te voorzien. Hij was zoon van Casper Luyken en Hester Coores. Zijn bekendste boek; Spiegel van het Menselyk Bedryf. 

Bijzonderheden 

Nijverheid in het verleden

Op nummer 5 woonde en werkte een lijstenmaker, lijstenmaker Schenk. Hij verkocht ook enkele schilderijen. Op de plaats van het nieuwe appartementengebouw op de hoek met de Rozendaalselaan stond vroeger het pension ‘Tattie Home’.

Monumenten

Het huis op de hoek met de Rozendaalselaan is een gemeentelijk monument.

Jugendstil villa's

De hoge dubbele villa's aan de Jan Luykenlaan, hoek Enkweg zijn gebouwd rond 1906. De bouw en versieringen kenmerken zich door Jugendstil elementen. Opvallend zijn de rode en gele beton-cement stenen, de versierde balkons, de wangen en de hoge ramen. Bij enkele villa's siert het voorportaal met mooie boog de ingang.

In augustus 1906 bericht Christiaan Jansen, van beroep timmerman en metselaar te Velp, met verschuldigde eerbied het verzoek om twee villa's te bouwen aan de toen geheten, Lindenlaan en Enkweg te Velp. Op de bouwtekeningen is te zien dat de tussenmuur van huisnummers 15 en 17 en van 19 en Enkweg 10 verspringende gedeeltes hebben.

Bouwtekening Jan Luijkenlaan 15-17 Bouwtekening Jan Luijkenlaan 19 hoek Enkweg 10

De grond waarop deze huizen zijn gebouwd, behoorde toe aan Baron van Pallandt van Rosendael met, bij verkoop aan Christiaan Jansen, onder andere de bepaling dat "op het verkochte nimmer gebouwen mogen worden geplaatst bestemd tot verkoop van sterken drank bij mindere hoeveelheden dan twee liters."

Het dubbele huis aan de Evertsenlaan nummer 3 en 5 (vroeger Pr. Hendriklaan) lijkt in veel opzichten op deze villa's. Er zijn ook cement-beton stenen gebruikt voor de buitenmuur. De villa's blijken van dezelfde architect te zijn, Chr. Jansen.

In juli 2015 vertelt Anton Harbers:
'Vanaf 1985 woon ik in dit mooie pand aan de Jan Luykenlaan nummer 17. We vielen destijds op de prachtige originele en suite deuren. Het staat nu te koop omdat het echt te groot is geworden. De zolderverdieping gebruik ik eigenlijk niet, het zou zeer geschikt zijn als atelier. Het huis heeft nog veel meer originele details, zoals de plafonds. Als ik het huis nu zou kopen, zou ik de prachtige ronde boog en het grote terras aan de voorkamer (loggia) weer in de oude staat terugbrengen. Maar of nieuwe bewoners dit gaan doen .... .Jan Luijkenlaan 17
Ik heb nog een foto van het huis. Wanneer die gemaakt is, is niet bekend, maar vermoedelijk voor de oorlog. Want er is geen oorlogsschade te zien en het zijraam zit er nog niet in. Dat raam heeft meneer de Koning in 1930 laten plaatsen. Het is mij ook niet bekend wie de mensen zijn, die erop staan.
Ik heb navraag gedaan naar de betonstenen waarmee het huis is gebouwd. Mogelijk kunnen de stenen van deze villa's afkomstig zijn van de 'Eerste Velpsche Cement-, Steen- en Tegelfabriek De Bijenkorf' te Velp onder leiding van de heer Honig. Deze fabriek stond op landgoed Schoonenberg en werd later de basis van betonfabriek 'De Meteoor' te Rheden.
De villa staat ook vermeld in het boek 'Verborgen in Velp', Nooit vertelde verhalen over moed, verzet en onderduikers. Van Dijk was de eigenaar in 1940.
Op de plek van huizen met de nummers 1, 3 en 5 was vroeger een tuinderij. Mevrouw van Geldere van de Enkweg weet hier nog van. Hierna heeft er een omnummering plaatsgevonden.'

Een rondleiding door deze villa laat ons de grote kamers met hoge plafonds zien. Op enkele kamers zit nog een originele wastafel. De kamer en suite met kasten is in originele staat. Een inspringend gedeelte in de gang van de villa behoort aan de buren, heel opmerkelijk. De deur tussen het binnen portaal en de gang heeft geëtst glas. De villa werd vroeger met kolen, later met stookolie en weer later door middel van centrale verwarming verwarmt. Het kolenhok bevindt zich nog in de kelder, de stortplaats zat opzij van het huis.

School

Rolschaatswedstrijden op het schoolplein, foto: archieven.nl.Op de plaats van de huidige aanbouw van de O.B.S Daalhuizen was vroeger een groot schoolplein. Veel mensen hebben goede herinneringen aan de rolschaatswedstrijden die hier vaak werden gehouden.

 

 

Tweede Wereldoorlog

Aan de Jan Luykenlaan op nummer 17 woonde de familie Van Dijk. Vader, D.A. van Dijk was onderwijzer aan de Christelijke Julianaschool in de Kerkallee, moeder kwam uit Urk. Ze hadden één zoon toen ze in 1929 in Velp kwamen wonen. Hier zijn nog twee zonen en twee dochters geboren. De oudste zoon, de heer van Dijk vertelt zijn verhaal:

‘Pas na de oorlog heb ik me gerealiseerd hoeveel risico’s mijn ouders hebben gelopen, toen ze mijn oom – de geheim agent Pieter Hoekman – en een joodse mevrouw hebben verborgen in ons huis. Toen de agressie van de Duitsers tegen verzetsmensen, vooral na de Slag om Arnhem, in hevigheid toenam en onze buurman De Lange werd verraden en opgepakt, toen zijn we in drie dagen met ons hele gezin naar mijn moeders familie in Urk gelopen. Mijn oom Pieter Hoekman was een half jaar eerder bij een handgemeen met de Duitsers doodgeschoten. Na de oorlog troffen we ons huis in Velp gedeeltelijk leeggeroofd en verwaarloosd aan. Maar het stond er nog. Veel huizen hier waren kapotgeschoten of verbrand.'

Het hele verhaal is te lezen in het boek van Gety Hengeveld ‘Verborgen in Velp, 1940-1945, Nooit vertelde verhalen over moed, verzet en onderduikers’ en uitgegeven is door Stichting Velp voor Oranje. Het is te koop bij boekhandel Jansen & de Feijter.