Heden, anno 2010

De Egmondstraat ligt tussen de Ringallee, de Torckstraat en de Van Pallandtstraat.

Het is een kleine straat met in het midden een plein. Door veel mensen wordt daarom de Egmondstraat vaak Egmondplein genoemd. Het is een groen plein met aan de zuidkant een oorlogsmonument. Het enige monument ter herinnering aan de bevrijding van Velp. In het midden van dit monument staat een boom. Elk jaar worden hier op 16 april bloemen gelegd.

In het midden van de straat is een pad dat leidt naar de dependance van O.B.S. Daalhuizen. Alle huizen zijn gebouwd in de stijl ‘Amsterdamse School’. Kenmerkend is dat alle huizen in spiegelbeeld zijn gebouwd. De foto toont één van de huizen.

Verleden

De Egmondstraat is ontstaan bij de bouw van de wijk in de bouwstijl ‘Amsterdamse School’. De huizen zijn in 1920 gebouwd. Het was een echte middenstandswijk waar veel leraren woonden. De foto is ter beschikking gesteld door Nelleke den Boer. Aan de roeden van de ramen is te zien hoe de raamindeling er vroeger uitzag. Op de afbeelding is de straat nog niet verhard. De foto is waarschijnlijk vlak na de bouw genomen. Het pleintje in het midden van de straat werd gebruikt door kinderen om te spelen, er werd veel geknikkerd. Pas later werd het een plantsoen.

De naam Egmondstraat verwijst naar Anna van Egmond, gravin van Buren, prinses van Oranje. Zij was de enige dochter van Maximiliaan van Egmond en Francoise de Lannav en de eerste echtgenote van Willem van Oranje. Willem trouwde de schatrijke erfdochter te Buren op 8 juli 1551. Uit het huwelijk worden drie kinderen geboren, twee dochters en een zoon, van wie één dochter jong overleed. Anna stierf op 25 jarige leeftijd en ligt begraven in Grote of Lieve Vrouwe Kerk in Breda.

Bijzonderheden

Nijverheid in het verleden

Op nummer 11 in de Egmondstraat is in de Tweede Wereldoorlog het wereldconcern Brinkman & Germeraad begonnen.

Tegenover de Torckstraat is een pad. Dit pad leidt naar een binnenplaats gelegen tussen de Ringallee, Bergweg en de Egmondstraat. Momenteel is het een dependance van O.B.S. Daalhuizen en staan er enkele lokalen. Maar het heeft verschillende andere funcites gehad: het is in gebruik geweest door peuterspeelzaal Dikkertje Dap, het heeft als woonruimte gediend voor kunstenaars en het is een Montessori kleuterschool geweest. Zie foto, deze was geplaatst op 'Je bent een Velpenaar als' door Floris Epskamp.
Op dit binnenterrein is vroeger een kwekerij geweest. Deze was van de meneer en mevrouw (Greet) Hoek. Meneer had geen goede gezondheid, maar Greet Hoek was een begrip in Velp. De heer Rob Willemsen kan zich nog herinneren dat hij er in de jaren '45-'50 weleens bloemen kocht voor in de winkel, onder andere Lelietjes van Dalen (meiklokjes). Er was ook een boomgaard.
Meneer Benink herinnert zich: 'Meneer Hoek had een indrukwekkende sneeuwwitte baard. Hij was ziekelijk en lag veel op bed. De tuin werd voornamelijk door zijn vrouw onderhouden. Het was een flinke lap grond met veel vruchtenbomen, onder andere appelbomen, perenbomen en er stond ook boerenkool. Ter hoogte van Egmondstraat nummer 5 stond een houten hokje waar gereedschap was opgeslagen. De heer en mevrouw Hoek woonden aan de van Pallandtstraat nummer 15. Ze waren toen al op leeftijd. Na de moestuin is er een Montessori kleuterschool gekomen.'

Monumenten

Alle huizen in de straat zijn gemeentelijke monumenten. Meer over de bouwstijl ‘Amsterdamse School’ kunt u lezen bij Gemeentelijke Monumenten.

Tweede Wereldoorlog

Bij familie Benink in de Egmondstraat 5 hebben verschillende joodse onderduikers onderdak genoten, Leentje Heertje, haar ouders, haar broertje Isch, tweemaal een baby en – voor langere tijd - de heer Bart van Heijden.
De heer Benink was leerkracht op School 1 en later op de Mulo aan de Rozendaalselaan.
Leentje was het jongste zusje, en Isch het jongere broertje van de later bekende econoom Arnold Heertje. Leentje is niet lang gebleven. Het bleek dat een NSB'er uit de straat haar vragen stelde als: "Waar kom je vandaan?" Gelukkig waarschuwde een 'goeie' buurman de familie Benink. Ze moest zo snel mogelijk weg. Isch is blijvend ondergedoken op de Pinkenbergseweg in Velp.
Toen Bart van Heijden 'weg moest' werd een collega, de heer Friedericy gevraagd hem in huis te nemen, maar die antwoordde: 'Nee, daar begin ik niet aan.' Pas na de oorlog zou blijken dat hij al een joodse vluchtelinge in huis had. Meer hierover is te lezen bij Torckstraat.

Bij de familie Swart in de Egmondstraat nummer 8 waren twee joodse onderduikers: mevrouw De Sterke en Margot Valk. Margot werd opgepakt, maar overleefde Bergen-Belsen. Na de bevrijding kwam ze meteen terug naar het warme gezin in de Egmondstraat. Van haar eigen familie bleek niemand meer in leven. Mevrouw Sterke beleefde gezond en wel de bevrijding van Velp, evenals haar dochters, die in de buurt van Velp ondergedoken waren.

Over beide families is meer te lezen in het boek 'Verborgen in Velp, 1940-1945, Nooit vertelde verhalen over moed, verzet en onderduikers' dat geschreven is door Gety Hengeveld en uitgegeven wordt door Stichting Velp voor Oranje. Het is te koop bij boekhandel Jansen & de Feijter.

Monument Egmondstraat

Heel bijzonder is het bevrijdingsmonument op het plein in de Egmondstraat. Het bevindt zich aan de zuidkant van het plantsoen. Velp kent negen (oorlogs)herdenkingsmonumenten, waaronder de bevrijdingsboom met het gedenkteken. De boom is in 1945 door buurtbewoners uit de Egmondstraat en omgeving geplant, omdat de Tommy's vanaf de Ringallee de Egmondstraat in kwamen om Velp te bevrijden. Het initiatief voor het monument kwam van de familie Spohr. Er werd na het planten van de boom een collecte gehouden om er ook een gedenkteken bij te maken: een metalen oprijzende halve zon met de datum 16-4-1945.
De herdenkingmonumenten in Velp zijn meestal monumenten die ons in eerste instantie herinneren aan de getroffenen. Omdat het monument in de Egmondstraat het enige monument is ter gelegenheid van de bevrijding van Velp en bovendien op initiatief van wijkbewoners tot stand is gekomen, heeft Anita Matser namens de Wijkvereniging Daalhuizen-Oost, Belangenvereniging Daalhuizen-Velp en Stichting Velp voor Oranje het initiatief genomen om voor dit monument de beschermde status aan te vragen.
In 2012 is het bevrijdingsmonument officieel een gemeentelijk monument geworden. Over het ontstaan en de verschillende herdenkingen kunt u lezen bij monumenten, monument Egmondstraat.

Om de historie nog beter in beeld te krijgen zijn een aantal vragen nog niet beantwoord:

Wanneer is de tweede bevrijdingsboom geplant?

Wie heeft het voetmuurtje gemetseld?

Wie heeft het hekwerkje gesmeed?

Wie was de vrouw die de bloemen naar binnen haalde?

Vlak na de oorlog is er een buurtvereniging opgericht. De heer Heerink, toen woonachtig aan de Van Pallandtstraat 8 was penningmeester van de vereniging.