Gemeentelijke Monumenten

Hits: 3919

Het dubbele woonhuis aan de Berg en Heideweg nummer 8 en 10 is van origine gebouwd als een van de twee tuinmanshuizen van landgoed Daalhuizen. Het is gebouwd in 1867 door de heer de Roo. Het grappige is dat dit huis twee eerste stenen heeft, één aan de voorkant en één aan de achterkant van het huis. Beide stenen vermelden verschillende de Roo's: in de steen in de zuidgevel staat H.B. de Roo 26-7-1869, en in de steen aan de noordgevel staat F.J. de Roo 26-7-1869.
De huidige voorgevel was oorspronkelijk de achtergevel, met een aan de Berg en Heideweg gelegen achterliggende stal. 
Vanaf 1900 is het bewoond door vijf generaties familie Heil.
De foto's zijn gemaakt door Theo van der Hoeven.

Bij de monumentale status van het huis hoort ook de waterpomp.

In juni 1981 meldt de voorpagina van de Velpsche Courant: EEN LUST VOOR HET OOG .... Een stemmig plaatje uit de eigen omgeving. Waar nog lang niet opgaat de regel uit het oude, mooie Duitse lied 'Auf der Heide bluh'n die letzten Rosen', want aan De Berg en Heideweg genieten jaarlijks tientallen wandelaars -vakantiegangers- nog steeds van dit prachtige geheel: Een waterput uit 1746 en een pomp uit 1869, nabij het huis van de familie Heil. Ook het huis is al heel oud. De familie Heil kan de pomp echter niet meer gebruiken, reparatie is veel te duur. Eigenlijk gelukkig maar. De reusachtige kleur- en geurrijke rozenstruik kan nog vele jaren mee! De laatste rozen aan de Berg en Heideweg? Het is niet te hopen. Een lust voor het oog, een sieraad voor de omgeving, dat nog lang gespaard moge blijven voor overijverige plukkers en voor vernielzuchtigen....
(foto Ada Langestraat)

Hits: 3635

De grote witte villa aan de Bergweg op nummer 3 is een markante verschijning in deze wijk. Aan iedere kant van het huis staat een enorm beuk. Het verhaal gaat dat deze twee beuken vroeger de oprijlaan naar het landgoed Schoonenberg markeerden, maar hierover is niets gevonden. Het huis dateert uit circa 1880, de architect is onbekend. Het is een neo-classicistische villa met pilasters op de hoeken, wit gestuukt en met wenkbrauwbogen boven de ramen. Dakraam met timpaan. Bijzonder zijn ook de gietijzeren pilaren, die het afdak met balkon boven de voordeur dragen. Het pand is streng symmetrisch met de voordeur in het midden. Het heeft luiken en T-ramen, waarschijnlijk schuiframen. De gevel is versierd met rijk geornamenteerde kuifstukken, kroonlijsten en friezen, elementen van de eclectische stijl. In 2010 is bekend geworden dat de villa de naam 'Breijthove' droeg. De foto is gemaakt door Theo van der Hoeven.

Uit de kadastrale gegevens van Bergweg 3 blijkt dat in 1939 het eigendom van Dirk Peterse via een veiling is overgegaan naar de NV Autobedrijf Wijlhuizen.

Hits: 4023

Vroeger stonden op de grens tussen de gemeente Rheden en Arnhem aan de Arnhemsestraatweg in Velp grenspalen om de grens tussen Velp en Arnhem aan te geven. Door een grenscorrectie in 1953 zijn deze palen aan de Velperweg 157 komen te staan. De palen staan op de monumentenlijst van de gemeente Arnhem vanwege de cultuur- historische waarde.
De originele grenspalen zijn in 1756 gemaakt door steenkoper Nicolaas Plament in Dordrecht. Op de topografische kaart van de Gemeente Arnhem uit 1874, gemaakt door F.K.J. van Slooten staan zowel grenspaal 19 als 20 aangegeven. Helaas is grenspaal 20 verdwenen, nadat er een auto tegenaan gereden is, zoals blijkt uit het krantenbericht (toegestuurd door Bauke Tijmstra). Grenspaal 19, op de hoek van Bronbeek is nog aanwezig, zoals op de foto te zien is.
Het is een blauwe hardstenen paal, vierzijdig met afgeschuinde hoeken en van boven enigszins taps toelopend. De hoeklijnen komen op de afgeronde kop van de paal samen. De afmetingen van de paal zijn ongeveer 17x17 cm, terwijl de afgeschuinde hoeken 2 cm breed zijn. De kop van de paal steekt ongeveer 100 cm boven het maaiveld uit en is niet geplaatst op een pol. De grenspaal verkeert in goede staat. Deze informatie staat in de beschrijving van de monumentenlijst van de gemeente Arnhem.

Meer informatie over deze grens is te vinden bij Arnhemsestraatweg. 

Hits: 3567

Dit pand op de hoek van de Hertogstraat en de Van Pallandtstraat kreeg in 2009 de status van gemeentelijk monument. Het pand is in de begin jaren '20 van de twintigste eeuw gebouwd in opdracht van de heer van der Meyden en heeft kenmerken van de bouwstijl 'Amsterdamse School'. De architect was H.A. Pothoven uit Amersfoort. Het woonwinkelpand is gelegen in een planmatig opgezette arbeiders- en middenstandswijk. In de waardestelling van dit woonwinkelpand staat ook beschreven waarom het als monument aangewezen is. De Architectuurhistorische criteria wordt als volgt beschreven: De woning heeft kenmerken van de Amsterdamse School en is van belang vanwege het zichtbaar houden van het werk van de architect H.A. Pothoven uit Amersfoort. De woning is verder van belang als object met een van oorsprong gecombineerde woon- en winkelfunctie met aangebouwde bergschuur. Deze combinatie is voor de gemeente Rheden in het algemeen en het dorp Velp in het bijzonder tamelijk zeldzaam. De plattegrond van de woning is min of meer ongewijzigd. Het object heeft echter veel van haar oorspronkelijke interieurelementen verloren. Ook zijn in het exterieur tamelijk veel wijzigingen aangebracht. Te denken valt daarbij aan het vervangen van de kozijnen, gevelreiniging en wijzigingen in het voegwerk. Voor wat betreft de Cultuurhistorische criteria staat beschreven: Het object vormt een blijvende herinnering aan de groentewinkel van de familie Van der Meyden. Het geeft een beeld van de geschiedenis van het ondernemerschap in het dorp Velp. Van het object is goed af te lezen hoe een kleine onderneming in de twintigste eeuw heeft gefunctioneerd.
Dit staat in de brief van de gemeente Rheden met als onderwerp aanwijzing gemeentelijk monument.

De huidige eigenaars van het pand zijn Diane Bell en Dennis van der Hoeff. Er zit nu een makelaarskantoor in wat vroeger de winkel was, 'Bell Makelaardij'. Het is erg leuk dat dit pand zijn bedrijfsfunctie heeft behouden. Diane en Dennis hebben de oorspronkelijke indeling van het huis behouden. Bij het opknappen van het pand gebruiken zij oude materialen en maken zij gebruik van de originele tekeningen waardoor het pand zijn authentieke uitstraling behoud of terugkrijgt. Zie tekening, deze is door Diane en Dennis ter beschikking gesteld. Ik mocht een kijkje nemen in het pand en was onder de indruk van stijl en smaak, maar ook van de nog aanwezige kenmerken zoals: de inpandige stal waar vroeger het paard heeft gestaan, de natuurstenendrinkbad met ruif, de enorme kelder die als opslagruimte/ koelkast dienst gedaan heeft voor aardappelen en groente met nog de originele gewelven boven de ingang, de schuur waar de groentekar heeft gestaan. Het is een leuk pand met een heel bijzondere kapconstructie. De twee aanwezige schoorstenen lopen schuin naar boven en komen samen uit in één rookkanaal/schoorsteen.
Kijk ook eens naar de leuke topgevel decoratie boven de ingang van het kantoor.
De foto van de drinkbak met ruif stond in een krantenartilel, de Gelderlander 26-3-2010.

In 2010, 2011 en 2012 is het woonwinkelpand te bezichtigen geweest ter gelegenheid van Open Monumentendag.

Naar aanleiding van Open Monumentendag 2013 staat er in het blad Ambt & Heerlijkheid van de Oudheidkuntdige Kring Rheden Rozendaal een artikel over Open Monumentendag met onder andere het intervieuw met Dennis van der Hoeff en Diane Bell 'Wonen in een monument':

Wonen in een monument
Dennis van der Hoeff en Diane Bell kozen in de zomer van 2007 heel bewust voor hun huidige woning aan de Hertogstraat 31 in Velp. Beiden hebben een passie voor de klassieke bouwstijl. Het pand is begin jaren '20 van de twintigste eeuw gebouwd en heeft kenmerken van de bouwstijl 'Amsterdamse School'. Wat hen het meest aansprak was de combinatie wonen en bedrijfsfunctie. Vroeger was in dit pand de groentewinkel van de Gebroeders van der Meyden gevestigd. Het pand heeft nog oorspronkelijke kenmerken uit die tijd. Bovendien hebben Diane en Dennis de oorspronkelijke indeling van het huis behouden.
Vol enthousiasme zijn ze aan de gang gegaan met het restaureren van de woning. Ze hadden een globaal plan. De eerste jaren het voorhuis en de tuin en hierna het achterhuis en de kelderruimte van de woning. In de voormalige winkel is nu Bell Makelaardij gevestigd. Momenteel zijn ze bezig met de achterkant van de woning, de vroegere bergschuur en paardenstal.
Niet alleen het resultaat is het belangrijkste maar ook de weg ernaar toe is boeiend. Ze vinden het leuk om op zoek te gaan naar oude materialen. 'Onlangs hebben we een espagnolet gevonden, die precies past bij de al aanwezige deurklinken', vertelt Dennis. Het is een proces van wikken en wegen, afwegen om zo dicht mogelijk bij het origineel te blijven of toch te kiezen voor functioneel. 'Gelukkig zijn er tegenwoordig heel veel mooie materialen', vertelt Diane.
In 2009 hebben Diane en Dennis zelf de gemeentelijke monumenten status aangevraagd. Veel huiseigenaren zitten juist niet te wachten op deze status. Dennis en Diane hebben altijd goed overleg gehad met de gemeente en juist gebruik gemaakt van hun adviezen. Dennis vult aan: 'In de praktijk hebben we ook te maken met Monumentenwacht, periodiek komt er een adviseur langs om naar de (bouwkundige) kwaliteit van ons pand te kijken'.
Met Open Monumentendag doen ze graag mee. Diane zegt: 'We zijn er trots op om geïnteresseerden te kunnen laten zien hoever de renovatie is gevorderd. We zijn altijd benieuwd naar de verhalen over ons pand.' Beiden benadrukken ook het maatschappelijk belang; dat dit pand voor de toekomst behouden blijft.